De gevolgen van spierspanning op het skelet
Wanneer je ‘los’ in je lichaam bent, voelt alles soepel, zonder pijn en beweeg je makkelijk.
We hebben het allemaal weleens gehad; spierpijn, spierverrekking en misschien ook weleens een whiplash. Of chronische spierspanningen. Je merkt in het begin niet zo dat je lichaam zich compenseert door andere spieren samen te trekken om het pijnlijke te ontlasten. Maar uiteindelijk zul je bij een fysio terecht komen of een andere therapeut om je te helpen te ontspannen en van je pijnlijkheid af te komen.
Het betreft, vaak (mits je een afwijking in skelet hebt) allemaal de spieren waar de grondslag ligt van deze ongemakken.
Even een korte uitleg van beweging
Je skelet is de basis waar bijna alle spieren aan vast zitten met pezen. Wanneer je wilt bewegen, geeft het zenuwstelsel een signaal aan de spier om aan te spannen of te ontspannen. Bij aanspanning volgt een beweging, of dit nu je vingers, tenen of benen of armen of rug, buikspieren is, de spieren trekken samen(worden korter en dikker), waardoor de pezen de botten in beweging zetten. Dan heb je nog spiergroepen die samen werken, de antagonisten. De een spant zich samen, de ander is ontspannen. Denk aan triceps en biceps.
Dit werkt hetzelfde bij paarden. Nu wil ik niet gaan vertellen wat ik vind van alles maar, een verduidelijking geven wat de gevolgen zijn, wetenschappelijk bewezen, van spierspanningen bij paarden en wat dit voor je paard betekent.
Het skelet van een paard heeft 210 botten, waarvan alleen al 37 voor de schedel, en 700 (skelet)spieren, al dan niet in groepen en verdeeld over minstens 3 lagen van binnen naar buiten.
De skeletspieren, het grootste gedeelte, zijn de bewegende spieren, zijn dwarsgestreept, dan heb je een kleine groep gladde spieren, zoals het hart, in de longpijptakjes, darmen, slokdarm. Spieren hebben tijd nodig om te groeien en te ontwikkelen. Te jonge paarden intensief gaan trainen kan al veel belasting, cq overbelasting ontstaan, waardoor weer compensatie van andere spieren(groepen). Nu ga ik geen discussie aan over wat TE jong is, dit is een andere discussie ook niet wat inhoudelijk het trainen voorstelt.
Maar door de compensatie en of beschadigingen aan de spieren, zal zeer waarschijnlijk het paard tussen 8 en 11 jaar klaar zijn met wedstrijden vanwege chronische pijnen en slijtage klachten, denk aan artrose.
Wanneer jij je paard traint, zijn vele spieren in actieve toestand. We vragen veel van de paarden, en zeker niet altijd op de goede manier, dus dat er ook daar weleens wat fout gaat is niet gek.
Laten we eens een kleine oefening uitvoeren om een beetje inzicht te krijgen wat en hoe het lichaam reageert bij spanning.
Ga staan en trek je schouders op met je nek intrekkend tussen de schouders. Je nek is dan ook aangespannen. Voel nu eens in je lichaam waar deze spanning helemaal naar toe gaat. Kun je je bovenlichaam nog soepel bewegen? Kun je, denk je, makkelijk in ‘stelling en buiging’ komen? Hoe gespannen voelt je romp, armen en onderrug?? Hoe is je ademhaling? Gaat dat nog soepeltjes..Stel je dan nu voor dat dit telkens gebeurt wanneer jij al met je zadel en hoofdstel aankomt. Het paard is inmiddels zo ver dat hij heel goed door heeft dat die dingen bij die pijn hoort……anticipatie angst.
Paarden geven zichzelf elke dag in the best way they can!!
Ook al lijkt je paard soepel en ontspannen, deep down is het al heel goed mogelijk dat je paard aan het compenseren is. Dus andere spieren samen trekken om de pijnlijke spier te ontlasten. Dit compenseren kan heel lang aanhouden maar in die tussen tijd ontstaat dit;
– overbelasting op een spier en of gewricht
– scheefheid
– in de ogen van de ruiter/amazone, een stout en ondeugend paard(nog netjes uitgedrukt)
– weer naar een ander bit of zadel zoeken
– en….stukken minder plezier in het rijden van je paard
Het paard voelt en heeft veel fysiek ongemak waar scheefheid erger wordt en dus slijtage in en van spieren en gewrichten met als gevolg; regelmatige blessures. Hoewel deze pas veel later openbaar wordt bij het paard omdat zij zich nu eenmaal heel goed leren aanpassen.
Via veterinaire anatomie ontving ik deze beelden van foto’s van het bekken van 2 verschillende paarden. Je kunt zien dat beide bekkens a-symmetrisch zijn ten gevolge van jarenlang compenseren.
Wat kun jij doen!
– ten eerste zorg dat je een gediplomeerd instructeur hebt die je kan vertellen, uitleggen wat de balans van je paard inhoud en hoe jouw balans eruit moet zien op het paard
– start niet te jong met het beleren van je paard wanneer je hoopt je paard met veel plezier tot in ouderdomsjaren te hebben en te ‘gebruiken’.
– zorg voor een goed passend zadel en hoofdstel
– geef je paard dagelijks weidegang en vrijheden om terug in zijn natuurlijke structuur te komen
– geef je paard massages, dit kun je zelf leren of laat het doen.
– of elk andere therapeut die je paard kan ondersteunen in zijn fysiek en mentaal
Vaak beginnen deze compensaties bij het paard al in de mond. Te harde hand, verkeerd of te scherp bit, te strak hoofdstel (afknelling van gezichtszenuwen). De kaken (TMJ gewricht)worden vastgezet(compensatie 1), de nek (compensatie 2) gaat vastzitten, dan de hals(3), de trapezium(4), de rug met ribben(5), de onderrug(6), knie(7) spronggewricht(8) en dan gaan de blessures pas echt opspelen. Dit sneeuwbal effect is een lang lang ongemakkelijk en pijnlijk proces voor je paard. En bij elke vastzetting zit een bekent gedrags- of houdingsprobleem.
ik wil niemand veroordelen of oordelen maar luister naar je paard, hij geeft je aanwijzingen genoeg. Als je maar bereid wil zijn te zien en te luisteren en aan zelfreflectie te willen doen, en dan op tijd een therapie. Je gaat een dankbaar dier krijgen waar je met veel plezier weer mee kunt verder werken.
